Google ile giriş yap
Yahoo ile giriş yap
Yıllar Boyunca Taze Bir Görünüm
Kişiye özel, cerrahi olmayan stratejilerle daha genç bir cilt görünümünü koruyun.
Yazan: Maureen Salamon, İcra Editörü, Harvard Women's Health Watch
Gözden Geçiren: Dr. Toni Golen, Harvard Women's Health Watch Genel Yayın Yönetmeni; Harvard Health Publishing Yayın Danışma Kurulu Üyesi; Katkıda Bulunan Uzman
Candice, 55 yaşında zorlu bir boşanma süreci geçirdi. Aynı anda hem iş hayatına hem de flört dünyasına yeniden adım atan iki çocuk annesi, Harvard'a bağlı Massachusetts General Hospital’daki Lazer ve Kozmetik Merkezi’nde dermatolog olan Dr. Sandy Tsao’ya başvurdu. Ancak Candice'in bu yeni döneme uyum sağlama planı, saati geri almak için akla gelebilecek her estetik işlemi denemekten ibaretti.
Dr. Tsao, Candice'in endişelerini dikkatle dinledi ve beklentilerini dengelemeye çalıştı. “Candice gibi, taşıdıkları duygusal yük nedeniyle doğru olmayan birçok kararı düşünen pek çok kadın gördüm,” diyor Dr. Tsao.
Birlikte, Candice’in alın ve göz çevresindeki ince çizgileri hafifletmek için botulinum toksini enjeksiyonları (Botox, Dysport, Xeomin) yapılmasına karar verdiler. Ardından yüzündeki kahverengi lekeler ve sarkmaları lazer tedavileriyle hedef aldılar. Dr. Tsao ayrıca Candice'e cilt sağlığını optimize etmek için basit ama etkili bir cilt bakım rutini sürdürmesini önerdi.
“İstediği görünümde bir iyileşme sağladı ve bu da ona ihtiyaç duyduğu özgüveni verdi — hem de aşırıya kaçmadan,” diyor Dr. Tsao.
Candice bu konuda yalnız değil. Harvard uzmanlarına göre, çoğu insan, özellikle de kadınlar için, daha genç görünmek — ya da yaşlanma belirtilerini geciktirmek — yüksek önceliklidir. Psychology and Aging dergisinde 2024 yılında yayımlanan bir çalışmaya göre, kadınların bu konuda zaman ve para harcama olasılığı erkeklerden daha fazladır.
“Genç görünmek için yoğun bir toplumsal baskı var,” diyor Dr. Rachel Reynolds, Harvard’a bağlı Beth Israel Deaconess Tıp Merkezi Dermatoloji Bölümü Geçici Başkanı. “Cildinizin, kendinizi içeriden nasıl hissettiğinizle uyumlu olmadığını düşünebilir ve bu uyumsuzluğu gidermek isteyebilirsiniz.”
Dr. Tsao da aynı fikirde: “Görünüm, topluma nasıl uyum sağladığımızda ve nihayetinde duygusal iyilik hâlimizde çok önemli bir rol oynar,” diyor.
Cilt Yaşlanmasının Temelleri
Peki cildimiz yaşlandıkça — özellikle menopoz döneminde — ne olur? Vücuttaki en büyük organ olan cilt, menopozla birlikte östrojen seviyelerinin düşmesinden etkilenen pek çok organ gibi bu süreci yansıtır. Östrojen, cildi nemlendiren ve koruyan yağ ve diğer maddelerin üretimini destekler. Hormon seviyeleri düştüğünde cilt nemi tutamaz hâle gelir; bu da kuruluk, matlık ve tahrişe yol açar. Aynı zamanda kolajen üretimi de azalır; bu da cildin sıkılığını yitirmesine neden olur.
“Birçok kadın menopoz döneminde bana gelip ciltlerinin daha kuru olduğunu ya da kırışıklıkların daha belirgin hâle geldiğini söylüyor,” diyor Dr. Tsao.
Ancak her bireyin cildi yaşlandıkça farklı şekilde değişir. “Güneşe toleransı düşük olan açık tenli kişilerde kahverengi lekeler, ince kırışıklıklar, ciltte gevşeme ve pürüzlü bir doku görülebilir,” diyor Dr. Reynolds.
Yaşlanma belirtilerine birçok etken yol açar. Genetik yapınız değiştirilemez; ancak nasıl bir yaşlanma süreci geçireceğinize dair güçlü ipuçları sunar. Öte yandan güneşe maruz kalmak gibi kontrol edilebilecek bazı faktörler de vardır; güneş kolajeni parçalar, sigara ise cilde giden kan akışını azaltır.
Yaşam Tarzı ve Cilt Bakımı Önlemleri
Cerrahi olmayan çeşitli yöntemler daha genç bir görünümün korunmasına yardımcı olabilir. Listenin başında ise her gün — kış aylarında bile — cildi güneşten korumak gelir. Güneş koruma faktörü (SPF) en az 30 olan bir güneş kremi kullanmak, kırışıklıklar, kahverengi lekeler ve cilt kanseri riskini azaltır.
Bir diğer önemli ancak zorlayıcı öneri ise: uyku önceliği. Uzmanlar her gece 7-8 saat uyumanızı öneriyor. “Yeterli ve kaliteli uyku almadığımızda vücutta iltihaplanma süreci başlar ve bu durum cildimizde yorgun bir görünüm olarak ortaya çıkar,” diyor Dr. Tsao. “Kırışıklıklar, yüz çizgileri ve solgunluk daha belirgin hâle gelir.”
Bazı aktif içerikler yaşlanan cildin başlıca sorunlarına karşı etkilidir:
-
Alfa hidroksi asitler (AHA): Ölü cilt hücrelerini arındırarak alttaki daha pürüzsüz cildi ortaya çıkarır.
-
Retinoller ve retinoidler: A vitamini türevleridir. Hücre yenilenmesini artırarak kırışıklıkları azaltır, güneş hasarına karşı etkilidir, kolajen üretimini artırır ve koyu lekeleri hafifletir.
-
C vitamini serumu: Antioksidan etkisiyle güneş hasarını azaltır, cildi aydınlatır, ince çizgilerin ve kırışıklıkların görünümünü iyileştirir.
-
Hiyalüronik asit: Cilde su çekerek nemi hücrelerde hapseder.
-
Nemlendiriciler: Cildin yumuşaklığını, pürüzsüzlüğünü ve esnekliğini artırır. İçeriğinde gliserin, shea yağı, aloe vera, hindistancevizi yağı, ayçiçeği tohumu yağı, jojoba, çay ağacı yağı ve üzüm çekirdeği yağı gibi doğal yağlar bulunabilir.
“Cilt bakım rutininiz karmaşık olmak zorunda değil; eczanede bile uygun fiyatlı ve etkili pek çok ürün var,” diyor Dr. Tsao.
Minimal İnvaziv Yaklaşımlar
Amerikan Plastik Cerrahlar Derneği’ne göre, genç görünüm elde etmek isteyen çoğu kişi plastik cerrahiye başvurmuyor. ABD'de her yıl yapılan yüz germe ameliyatı sayısı 100.000’in altında kalırken, Botox ve dermal dolgu gibi minimal invaziv işlemler, tüm estetik işlemlerin %83’ünü oluşturuyor.
Bu işlemleri tercih eden kişiler genellikle kırışıklıkları yumuşatmak, cilt sarkmalarını sıkılaştırmak, kahverengi lekeleri hafifletmek ve yüz hatlarındaki çöküntüleri doldurmak istiyor. Üstelik bunu minimum iyileşme süresi ve düşük komplikasyon riski ile yapmak istiyorlar.
Ancak cerrahi olmasa bile bu konuda da aşırıya kaçılabilir. “En büyük hatalardan biri, insanların bir ünlüye ya da modele benzemek istemesi — bu gerçekçi değil,” diyor Dr. Tsao. “Dermatoloğunuzla birlikte daha doğal bir görünüm sağlayacak hedefler belirleyin.”
Harvard uzmanlarına göre en sık uygulanan kozmetik işlemler şunlardır:
-
Botox: ABD’de en sık yapılan minimal invaziv yüz işlemidir — yılda yaklaşık 9,4 milyon kez uygulanır. Cilde enjekte edilen bu toksin, sinirlerden kaslara giden sinyalleri engeller, böylece kasları gevşeterek kırışıklık görünümünü azaltır. Etkisi genellikle 3-4 ay sürer. Düzenli kullanımda yeni kırışıklıkların oluşması da engellenebilir.
“Artık donuk bir yüz ifadesi hedeflemiyoruz. Toksini daha doğal ama yumuşak bir görünüm yaratacak şekilde enjekte ediyoruz,” diyor Dr. Tsao.
-
Hiyalüronik asit enjeksiyonları (Juvederm, Restylane): Dolgu maddeleri olarak da bilinir. Göz altı, dudak, yanak, kaz ayağı bölgesi ve gülümseme çizgileri gibi yüz bölgelerine hacim kazandırır ve kırışıklıkları azaltır. ABD'de yılda 5 milyondan fazla kez uygulanır. Etkisi genellikle 6 ay ile 2 yıl arasında sürer.
-
Lazer tedavileri: Yoğun ışık dalga boyları kullanılarak kırışıklıklar, güneş lekeleri, akne izleri ve diğer cilt kusurları hedeflenir; kolajen üretimi teşvik edilir.
“Lazerler kahverengi lekeleri, genişlemiş damarları ve yüz kızarıklığını azaltmada çok etkilidir,” diyor Dr. Reynolds.
-
Kimyasal peeling: Yüz cildine özel bir asit solüsyonu uygulanır ve cildin üst tabakası soyularak yenilenmiş bir görünüm sağlanır. Kırışıklıkları azaltabilir, cildi aydınlatabilir. Güçlü soyma işlemleri sonrası iyileşme süreci birkaç günden birkaç haftaya kadar sürebilir.
Sonuç: Herkes İçin Tek Bir Çözüm Yok
Harvard uzmanları, genç görünümlü cilt için evrensel bir cilt bakım rutini veya işlem kombinasyonu olmadığını vurguluyor.
“Tedaviyi hastaya göre kişiselleştirmek gerekir,” diyor Dr. Reynolds. “Bazı kişiler topikal retinoidleri enjeksiyonlar ve lazerle birleştirir; bazıları ise sadece bir ya da iki yöntemi seçer. Yaşınıza, bütçenize ve iyileşme süresine ayırabileceğiniz zamana göre değişir.”
Uyarı:
Harvard Health Publishing, okuyucularına arşivdeki içeriklere erişim hizmeti sunar. Lütfen tüm makalelerde son gözden geçirme veya güncelleme tarihini kontrol ediniz.
Bu sitedeki hiçbir içerik, tarihi ne olursa olsun, doktorunuz veya nitelikli bir sağlık uzmanının doğrudan tıbbi tavsiyesinin yerine geçemez.
Kaynak: Harvard Health Publishing
