Tanı ve Tedavileri

Alt Ekstremite Varisleri: Tanı ve Tedaviye Genel Bakış

Kısaca: Alt ekstremite varisleri, yüzeyel toplardamarlarda kapakçık yetersizliği ve artan venöz basınçla ilişkili kronik bir durumdur; seyri kişiden kişiye değişebilir ve zaman içinde ilerleyebilir. Tedavi planı, klinik değerlendirmenin yanında dupleks ultrason haritalamasına dayanarak bireyselleştirilebilir. esvs.org

Tanı Nasıl Konur?

• Klinik değerlendirme + Dupleks ultrason (DUS): DUS; yüzeyel, derin ve perforan (bağlayıcı) venlerin anatomisini, reflü (geri kaçış) varlığını, damar çaplarını ve olası trombüsü göstermede birincil inceleme yöntemi olarak önerilir. Uygun tedavi kararının verilmesi için genellikle ilk tercih görüntülemedir. ScienceDirect+1

• Flebografi/diğer görüntülemeler: Güncel kılavuzlarda flebografi birincil tanı aracı olarak önerilmez; özel/endike durumlarda (ör. iliak ven tıkanıklıkları gibi kompleks olgular) sınırlı bir rolü olabilir. rees-france.com+1

Bu incelemeler, varislerin derecesini ve dağılımını ortaya koyarak tedavi planlamasına yardımcı olabilir.

Tedavide İlk Basamaklar (Konservatif Yaklaşım)

• Kompresyon (varis) çorapları: Doğru beden ve uygun kompresyon düzeyiyle ağrı/şişlik gibi semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir; tek başına “tedavi edici” değildir. esvs.org

• Bacak elevasyonu, düzenli hareket/egzersiz: Baldır pompasını aktive ederek venöz dönüşü destekleyebilir. esvs.org

• Venoaktif (flebotropik) ajanlar: Seçilmiş olgularda semptomları azaltmaya ve ödem yönetimine katkı sağlayabilir; kanıt gücü ve yanıt bireyseldir. PMC+1

Girişimsel Seçenekler Ne Zaman Gündeme Gelir?

Konservatif yöntemlerle yeterli yanıt alınamayan veya komplike seyreden olgularda, dupleks ultrason eşliğinde aşağıdaki seçenekler değerlendirilebilir:

• Endovenöz termal ablasyon (EVLA/RFA): Trunkal reflüsü olan hastalarda pek çok kılavuzda ilk tercih olarak önerilmektedir. NICE+1

• Ultrason eşliğinde köpük skleroterapisi (UGFS): Uygun olmayan/tercih edilmeyen termal ablasyon durumlarında alternatif olabilir. NICE

• Cerrahi ligasyon/stripping, mini-flebektomi: Endovenöz seçeneklerin uygun olmadığı hastalarda veya ek küçük dal varislerinin yönetiminde değerlendirilebilir. Güncel yaklaşımda cerrahi çoğunlukla ikinci basamakta ele alınır. NICE

• Termal olmayan seçenekler (MOCA, siyanoakrilat kapatma): Seçilmiş hastalarda alternatif yöntemler olarak yer alabilir. (Merkez ve hekim deneyimine göre değişir.) esvs.org

“Varis Çorabı Vazgeçilmez mi?”

Kompresyon ürünleri; günlük semptomların yönetiminde, işlem öncesi/sonrası konforda ve iyileşmenin erken döneminde yararlı olabilir. Bazı çalışmalarda endovenöz işlemler sonrası ilk hafta ağrı/ödemde azalma ile ilişkilendirilmiştir; daha uzun dönem yararlar değişken bildirilmektedir. Bu nedenle kullanım süresi ve basıncı kişiye ve işleme göre bireyselleştirilebilir. PubMed+1

Bu içerik tıbbi tavsiye değildir. Kişisel tanı ve tedavi planı için sağlık profesyoneline başvurmanız önerilir.